moja czesc prezentacji na 26.05-motywowanie uczniów do nauki

sophie

Motywowanie uczniów do nauki

motywacja do nauki-tendencja ucznia do przyjmowania czynności szkolnego uczenia się za sensowne i istotne i do szukania w nich zamierzonych pożytków. W przeciwieństwie do motywacji wewnętrznej, która jest przede wszytkim emocjonalną reakcją na czynnośc, motywacja do nauki jest przede wszystkim reakcją poznawczą, która zmierza do nadawania sensu czynności, przyswojenia wiedzy, jaką czynnośc niesie i opanowania umiejętnoścido jakich się sposobi.

motywacja wewn. i motywacja do nauki często idą w parze i wspierają się wzajemnie. Mogą jednak występowac niezaleznie.

Motywacja do nauki nakłada się w dużej mierze na "orientację na uczenie się". jest jednak pojęciem szerszym, pasującym nie tylko do sytuacji wykonawczej z jej szczegółowymi celami, ale i do innych sytuacji w szkole i poza szkołą, które stanowią potencjalną okazję do nauki. Może to byc uczenie się indydentalne, a nie zamierzone, czyli takie jakie zachodzi przy okazji wykonywania zadań, a nie systematyczne i nie jako efekt zachowania celowego.Należy więc rozróżnic uczenie się i wykonanie.

Uczenie odnosi się do przetwarzania informacji, nadawania znaczeń, postępującego rozumienia lub coraz pełniejszego opanowania wiadomości i umiejętności.

Wykonanie dotyczy demonstwowania wiedzy i umiejętności po tym jak zostały przyswojone.

Metody pobudzania motywacji uczniów dotyczą więc nie tylko wykonania (sprawdziany, zadania), ale także strategi przetwarzania informacji, po które sięga się najpierw, gdy uczy się treści lub umiejętności (uważanie na lekcji, czytanie w celu zrozumienia, ujmowanie czegoś we własne słowa). Mówimy więc o metodach, które skłaniają uczniów do posługiwania się przemyślanymi strategiami przetwarzania informacji i nabywania umiejętności w trakcie uczenia się.

Uczenie się szkolne jest uczeniem się poznawczym: uczeń uczy się pojęc abstrakcyjnych i informacji ujętyh w słowa. By czynic postępy, uczniowie muszą aktywnie przetwarzac informacje, odnosic je do posiadanej wiedzy, ujmowac je po swojemu, upewnic się, że je rozumieją, itd.

Podział Marshalla:

Klasy zorientowane na uczenie się- nacisk na dydaktyczne zadania szkoły, na wysiłek, by je zrealizowac i na strategie rywalizacji. Nauczyciele eksponują, co uczniowie mają wynieśc z lekcji, akcentują rolę myślenia i rozumienia znacznie ważniejszą do formolowania poprawnych odpowiedzi. Uczniowie postrzegaja siebie jako ludzi uczących się, rozwiązujących problemy, coraz lepiej rozumiejących świat i siebie.

Klasy zorientowane na pracę- uczniowie utożsamiają zadania z pracą jaką należy wykonac, by otrzymac nagrodę lub wyjśc na przerwę, nie znają cely czynności dydaktycznych, nauczyciele czesto mówią o obowiązku wykonania pracy, każą odwzorowywac, przepisywac, wypełniac.

Oldfather akcentuje pojęcie:

trwała chęc uczenia się- ciągłe pochłonięcie nauką, czemu początek i kierunek nadają myśli i emocje wyzwolone w trakciekonstruowania przez ucznia znaczeń. Stan ten charakteryzuje się intensywnym zaangażowaniem, ciekawością i dążeniem do zrozumienia i daleko wykracza poza uwarunkowane sytuacją zainteresowanie tematem. Aby chęc tę ukształtowac, kultura klasy powinna pozwalac uczniom na odkrywanie wiedzy, na której im zależy, na samodzielne planowanie uczenia się i na samodzielne połączenie obrazu siebie z tym, co robią w szkole.

Blumenfeld, Puro i Mergendoller łączą motywację z zaangażowaniem poznawyczym. Wg nich nauczyciele,aby umotywowac uczniow do nauki, muszą pamiętac o dwóch sprawach:

-zbliżyc lekcję do uczniów-umożliwiając uczenie się i czyniąc materiał lekcji interesującym dla uczniów;

-zbliżyc uczniów do lekcji- ządając akrywności poznawczej i stosowania nabywanej wiedzy i umiejętności oraz pomagając im w tym.

KSZTAŁTOWANIE MOTYWACJI DO NAUKI JAKO DYSPOZYCJI OGÓLNEJ

Każdy człowiek ma swoisty system motywacyjny, ukształtowany pod wpływem doświadczeń i ważnych w jego życiu osób. Szczególna rola przypada nauczycielom, krórzy powinny formowac wzorce motywacyjne uczniów.

Główne metody formowania środowiska dydaktycznego korzystnego dla rozwoju motywacji do uczenia się:

1. Nauczyciel jako wzór:

-demonstruj twoje zainteresownanie uczeniem się, wydarzeniami bieżącymi, wiedzą ogólną

-odwołuj się do głośnych książek, artykułów, filmów, przykładów z życia codziennego itp.

-odwołuj się do osobistych doświadczeń, przekonasz uczniów jak inspirujące i satysfakcjonujące jest rozumiec świat wokół nas

-reaguj na pytania uczniów, zwłaszcze te wykraczające poza podręcznik, pokaż, że cenisz takie pytania

-opowiadaj o swoim życiu pozazawodowym, polecaj przeczytane ksiązki, informuj o wydarzeniach edukacyjnych lub kulturalnych

2. Komunikowanie właściwych oczekiwań i atrybucji:

-przejawiaj postawy, przekonania, oczekiwania i atrybucje (wypowiedzi o przyczynach zachowania uczniow), z których wynikałoby, że uczniowie podzielają twój zapał do nauki

-unikaj sugerowania, że uczniom nie spodoba się to, co mają zrobic, lub że chodzi im wyłącznie o dobre stopnie

3. Zmniejszanie napięcia:

-motywacja rozwija się najpełniej, kiedy uczniowie myślą o celu, ale nie są aż tak spięci, by nie zdołali skoncentrowac się na zadaniu bez obawy, że mogą nie sprostac standardom wykonania

-wprowadź jasny podział między czynnościami dydaktycznymi a sprawdzianami, większośc tego, co robi się w klasie powinno miec charakter dydaktyczny a nie oceniac wykonanie

-nie dopuśc, by uczniowie śmiali się z pomyłek popełnionych przez kolegów

KSZTAŁTOWANIE MOTYWACJI DO NAUKI W KONKRETNYCH SYTUACJACH DYDAKTYCZNYCH:

1. Strategie kształtowania uczniowskich oczekiwań wobec uczenia się:

a) zawsze z zapałem:

-przedstawiaj zagadnienie z ożywieniem, sugerując że jest ważne i interesujące

-wyszukuj przekonywujące racje, żeby dane zagadnienie uznac za interesujące, istotne i zakomunikuj je uczniom

b) niekiedy z pasją:

-ucz się wyczucia czasu, komunikacji niewerbalnej, aluzji i innych technik werbalnych wyrażających intensywnośc stosunku do tego co robisz i co powiesz uczniom

- na pełen pasji styl decyduj się tylko w pewnych okolicznościach (np. nowe nazwy i definicje),w przeciwnym razie straciłby on na skuteczności, gdyby uczniowie do niego przywykli i przestałby on robic na nich wrażenie

2. Strategie wywoływania motywacji do nauki:

a) wzbudź zaciekawienie lub wywołaj napięcie:

-stawiaj pytania lub tak organizuj informacje wstępne, żeby uczniowie chcieli usunąc niejasności i sprzeczności i zapragnęli nowych wiadomości

strategie Reeve'a:

-tworzenie napięcia-skieruj uwagę uczniów na konkurencyjne hipotezy lub problemy o niepewnym rozwiązaniu

-zgadywanie i informacja zwrotna- wprowadź uczniów w zagadnienie za pomocą wstępnego testu, błędnie odgadnięta wiadomośc podnosi ciekawośc i każe dowiedziec się, jak jest naprawdę

-odwołanie się do przekonań uczniów- stosuj wtedy, gdy uczniowie sporo wiedzą już na dany temat, większośc uczniów odpowie tylko w części poprawie, co odnowi ich ciekawośc i zainteresowanie tematem

-wzbudzanie kontrowersji- wywołaj odmienne opinie w jakiejś sprawie, a następnie doprowadź do dyskusji, w trakcie której rrozbieżności należy usunąc

-ujawnianie sprzeczności- stosuj, kiedy uczniowie opanują już pewien zasób wiadomości z danego zagadnienia, podaj dalsze informacje, które stoją w sprzeczności z wnioskiem, tak aby uczniowie doszli do wniosku, że kwestia jest bardziej skomplikowana niż myśleli, co skłania do głębszego rozeznania w sprawie

b) wzbudź dysonans lub konflikt poznawczy:

-wskazuj na zaskakujące, absurdalne lub paradoksalne aspekty treści

-kieruj uwagę uczniów na elementy niezwykłe i odległe od codziennych doświadczeń

-wskazuj na wyjątki od reguły

-polecaj uczniom odkryc, jaka tajemnica kryje się za danym paradoksem

Niekiedy wcześniejsza wiedza uczniów zawiera błędne rozumienie istotnych pojęc. Aby je zmienic:

-wywołaj niezadowolenie z istniejących pojęc

-nowe pojęcia muszą byc dla ucznia zrozumiałe i od początku wydawac się prawdopodobne

-stwórz warunki, w których uczniowie uznają koncepcje za przydatne do wykorzystania w rozmaitych sytuacjach życiowych

c) przekształc materiał abstrakcyjny w osobisty, konkretny, znajomy

-ilustruj treści anegdotami, przykładami i odniesienami do życiowych problemów z którymi się utożsamiają

-demonstruj przedmioty, pokazuj ilustracje lub filmy

-pomóż uczniom odnieśc nową treśc do tego co już wiedzą

-zastosuj narrację- w przeciwieństwie do formy analitycznej i bezosobowej skupia sie na wybranej postaci, która zmierza do jakiegoś celu, jest konflikt i przeszkody, które trzeba przezwyciężyc itd.

-dostosuj nauczanie do różnic płciowych i kulturowych

d) wzbudź zainteresowanie zadaniem lub przychylnośc:

-werbalizuj powód, dla którego uczniowie powinni cenic zadanie lub pozwól im go odkryc

-uczniowie przystapią do pracy ze zwiększonym poczuciem uzyteczności tego, co robią i wyższą świadomością metapoznawczą(stosowanych strategii i czynionych postępów)

e) skloń uczniów do wytworzenia wlasnej motywacji do nauki:

-pomóż uczniom spojrzec na dane zagadnienie z perspektywy ich własnych zainteresowań lub opinii

-metoda W-Ch-N, stworzona z myślą o wspomaganiu rozumienia tekstu, składa się z 3 etapów; najpierw uczeń spisuje, co już Wie, następnie czego Chce się dowiedziec, natomiast jako zwieńczenie pracy nad zagadnieniem uczniowie wypisują, czego się Nauczyli

-metoda wywołania aktywnego, poznawczego nastawienia do uczenia się, która odwołuje sie do wyobraźni i kreatywności, (opisana przez Conti, Amabille, Pollak). Główne elementy to przeniesienie ucznia w świat fantazji, który wymaga podjęcia pewnych problemów lub wykorzystania sposobności jakiej ów kontekst dostarcza oraz spowodowanie, by uczeń odegrał rolę, wykorzystując myślenie twórcze na materiale opracowywanego zagadnienia

3. Metody dydaktycznego przybliżania:

stanowią uzupełnienie strategii motywowania, gdyż motywowanie uczniów do nauki wymaga nie tylko przybliżenia uczniów do lekcji, ale także przybliżenia lekcji uczniom. W tym celu stawiaj pytania i zadania, które wymagają od uczniów:
-krytycznego i twórczego myślenia o materiale
-zastosowania ich w rozwiązywaniu problemów i podejmowaniu decyzji
-skorzystania z inf. zwrotnej

a)podaj cele i organizujące zapowiedzi

b)planuj lekcje z nastawieniem na idee podstawowe:

-odpytywanie nie powinno miec formy szybkiego przerzucania się pytaniami i odpowiedziami, stawiaj pytania skłaniające do aktywnego zajęcia się materiałem

-temat składa się z zagadnień cząstkowych, do każdego zadawaj pytania w kolejnosci umozliwiającej wytworzenie przez uczniów spójnej konstrukcji wiedzy

-większośc pytań kieruj do całej klasy, nie do wybranego ucznia, tak aby wszyscy musieli pomyślec nad pytaniem

-odpowiedzi na pyt. problemowe warto zapisywac na tablicy, ale nie należy od razu ich oceniac,dopiero po wyczerpaniu pomysłów, poproś o podanie argumentów za i przeciw

c) demonstruj, jak się myśli nad zadaniem i rozwiązuje problemy

d) wzbudź świadomośc metapoznawczą i wywołaj kontrolę nad strategiami uczenia się:

-aby ułatwic uczniom zachowanie świadomości celów i decyzji o wyborze strategii przechodzimy przez 4 etapy:
-wprowadzenie-zakomunikowanie celów i nawiązanie do wiedzy poprzedniej
-początkowe przybliżanie dydaktyczne- objaśnienie i pokaz procedur, pytania pomocnicze i sprawdzające czy uczniowie rozumieją co mają robic
-praca samodzielna-pojedyńczo lub w grupach, nauczyciel nadzoruje
-omówienie-wspólne z uczniami omówienie najważniejszych celów czynności

e) wyrabiaj umiejętności samodzielnego uczenia się:

-naucz gromadzenia środków i rozważnego podchodzenia do zadań

-naucz skutecznych sposobów zapamiętywania (powtarzanie, podkreślanie,mnemotechniki)

-naucz sposobów rozpownawania i zapamiętywania głównych myśli

-naucz dzielic obszerny materiał na fragmenty, streszczania materiału

-przypomnij uczniom, że mają zachowac świadomośc celów i używanych strategii

-pokaż uczniom jak przystępowac do czynności z odpowiednim nastawieniem emocjonalnym

f) ucz sposobów kontroli wolicjonalnej:

1) termin motywacja nawiązuje do przyjęcia celów i formowaniu planu nastawionego na cele, zaś wola dotyczy zadań podejmowanych z zamiarem realizacji takiego planu oraz pewności, że realizacja ta nastąpi. Wytrwałośc jako cecha woli cechuje się elastycznością i służy osiągnięciu obranego celu. Naucz uczniów metod kontroli wolicjonalnej:

-kontrola metapoznawcza- przemyślenie początkowych działań które należy przedsięwziąc, kontrolowanie pracy krok po kroku, wnoszenie korekt

-kontrola motywacji-pilnowanie się, by kierowac się celami zadania, czerpanie przyjemności z wykonywania zadania, rzucanie sobie kolejnych wyzwań

-kontrola emocji-dodawanie sobie otuchy w obliczu lęku przed porażką lub utraty wiary we wlasne zdolności

-kontrola sytuacji zadaniowej-rozwijanie i korygowanie planu wykonania zadania, odgradzanie się od hałasu i zakłóceń, przygotowanie potrzebnych materiałów przed rozpoczęciem zadania

-kontrola społeczna-szukanie pomocy u nauczyciela lub kolegów, domaganie się od innych by nie przeszkadzali

2) uczenie się samokontrolowane:

-aktywne uczenie się, w trakcie którego uczeń przyjmuje odpowiedzialnośc za motywowanie siebie do uczenia się ze zrozumieniem.

Metody wspierania uczenia samokontrolowanego:

-korzystaj ze zróżnicowanych metod nauczania

-stosuj urozmaicone sytuacje dydaktyczne

-często pozwalaj uczniom wybierac

-dostarczaj informacji zwrotnej

-wyraźnie zarysowywuj cele, nadając uczeniu się sens i kierunek

-zaprzestaj pomocy dla ucznia, gdy jej już nie potrzebuje

-umożliw uczniom coraz bardziej samodzielną pracę